Opracowanie: Marek Kołtun, Dariusz Kołtun, 9 września 2023 r.

Każdy z nas spotkał się z funkcjonowaniem wirtualnych walut i nowych technologii w życiu osobistym i zawodowym. Dla jednych stanowi to szansę na zainwestowanie z oczekiwanym zyskiem, a dla drugich jest negatywnym zjawiskiem, gdyż zostali oszukani albo ich inwestycje pozostały na ujemnym saldzie. Jednakże przed rozpoczęciem inwestowania cyfrowej waluty ważne jest, aby zapoznać się z ich podstawami i zakresem funkcjonowaniem czy ryzyka, przed którym ostrzega Komisja Nadzoru Finansowego w swoich komunikatach.

Inwazja Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy od dnia 22 lutego 2022 r. odmieniła znaczenie reguł związanych z obracaniem bitmonet. Według informacji opublikowanych przez serwis internetowy Economist Intelligence Unit (https://www.eiu.com/n/) opisywane zdarzenie przyspieszyło legalizację i proces wprowadzania wirtualnych walut do ukraińskiego systemu finansowego. 17 marca 2022 r. Ukraina oficjalnie zalegalizowała wcześniej nieuregulowany system funkcjonowania cyfrowych monet, a także możliwość prowadzenia usług pośrednictwa internetowych platform finansowych w wymianie tych jednostek. Za pośrednictwem portalu społecznościowego Twitter (obecnie X) minister transformacji cyfrowej Ukrainy Mykhailo Fedorov @FedorovMykhailo i @Ukraine w dniu 26 lutego 2022 r. poinformował o utworzeniu wirtualnych portfeli kryptograficznych: Bitcoin, Ethereum i Tether, i zachęcił do wpłacania dowolnych darowizn na rzecz administracji ukraińskiej opartych na nowych technologiach. Równocześnie w tym samym czasie ukraińska organizacja pożytku publicznego Come Back Alive zamieściła tę samą informację, zachęcającą do wspierania działań wojennych poprzez wpłatę wolnych datków. Poniżej przedstawiono fotokopię wpisu ministra transformacji cyfrowej Ukrainy na portalu społecznościowym.

Zrzut ekranu 1. Wpis Mykhailo Fedorova w serwisie Twitter.
Źródło: https://twitter.com/FedorovMykhailo/status/1497549813205848068, 17.10.2023.

Należy zauważyć, że wymienione rodzaje wirtualnych monet posiadają wysoką prowizję, niemniej jednak nie zniechęca to dokonywania wpłat, których głównym celem zbierania datków jest wsparcie wyposażenia armii ukraińskiej.

Administracja Ukrainy intensywnie zwiększyła pracę nad wdrożeniem funkcjonowania kryptowalut, a według globalnego zespołu analitycznego Chainalysis w 2022 r. kraj ten zajął czwarte miejsce w kategorii legalizowania kryptowalut. Zaadaptowanie aktów prawnych, które umocniły rynek wirtualnych walut w zakresie otrzymywania darowizn, wymusił na administracji Zełenskiego aktualny konflikt zbrojny z Federacją Rosyjską. Rada Najwyższa Ukrainy (parlament) z dniem 17 lutego 2023 r. zatwierdziła regulację obszaru i legalizacji wymiany wirtualnymi monetami po wprowadzeniu zmian zaproponowanych przez Narodowy Bank Ukrainy, Narodową Komisję Papierów Wartościowych i Giełdy Ukrainy oraz prezydenta Wołodymyra Zełenskiego.

Z kolei druga analityczna platforma – Elliptic – w opublikowanym raporcie informuje, że na dzień 29 marca 2023 r. całkowita wartość zebranych darowizn wyniosła 100 mln USD, a około 72 mln USD stanowiły bezpośrednie darowizny zaksięgowane na oficjalnych wirtualnych portfelach ukraińskich. Głównymi darczyńcami były osoby fizyczne. Wraz z upływem czasu Ministerstwo Transformacji Cyfrowej rozszerzyło możliwość dokonywania wpłat określonych darowizn o ponad 70 różnych cyfrowych monet.

Na uwagę zasługuje fakt, że administracja Ukrainy w marcu 2022 r. otwarła Muzeum Wojny w postaci tokenów cyfrowych NFT, które obrazują chronologicznie uporządkowane okrucieństwa Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy, o czym poinformował Mychajło Fedorow na portalu Twitter. Wykorzystanie nowych technologii blockchain świadczy o innowacyjnym pomyśle, a także o zapisaniu się historii i pamięci o inwazji na ich kraj. Autorami sporządzenia tokenów NFT są graficy komputerowi pochodzący z Ukrainy, a także innych krajów globu. Ich prace możemy zakupić na aukcjach internetowych, a przekazane wartości majątkowe zostaną przeznaczone na cele wyposażenia wojska ukraińskiego i pozostałych osób cywilnych przebywających na terenie objętym konfliktem.

Na załączonej fotokopii przedstawiono saldo wraz z analizą przepływów majątkowych na kolejnym wirtualnym portfelu kryptograficznym o nazwie Ukraine Crypto Donation w rejestrze Ethreum utworzonym przez administrację Ukrainy.

Zrzut ekranu 2. Saldo i analiza przepływów majątkowych na portfelu kryptograficznym Ukraine Crypto Donation w rejestrze Ethreum.

Źródło: opracowanie własne na podstawie etherscan.io, 17.10.2023.

W tym samym czasie inwazji administracja rosyjska także analizuje wykorzystanie nowych technologii cyfrowych do pozyskiwania darowizn na sprzęt i wyposażenie wojskowe, zorganizowane przez podmioty zaangażowane w konflikt – są to między innymi cyberprzestępcy czy grupy zbierające fundusze w mediach społecznościowych, grupy najemników, podmioty objęte sankcjami i kampanie dezinformacyjne.

Przykładem mogą być opublikowane przez Elliptic – lidera stosowania analiz blockchain co do zgodności z przepisami dotyczącymi przestępstw finansowych – informacje pochodzące z organizacji prorosyjskich zdobyte metodą białego wywiadu, które przedstawiają wygenerowane wirtualne portfele bitcoina, ethereum, stablecoina i monero.

Wpłaty na te wirtualne portfele pozwolą sfinansować wyposażenie wojsk rosyjskich, w tym drony bezzałogowe typu Perseus-1, a także wojskowe wyposażenie medyczne i inny sprzęt specjalistyczny, wykorzystywany w trakcie działań wojennych.

Należy zauważyć, że wirtualne waluty stały się strategicznym źródłem finansowania działań wojennych. Główną zaletą funkcjonowania bitmonet jest szybkość przeprowadzenia transakcji, a także zbędność pośrednictwa banków. Fakt ten potwierdził w mediach społecznościowych wiceminister transformacji cyfrowej administracji Ukrainy Ołeksander Borniakow. Kryptowaluty cieszą się coraz większym zainteresowaniem w Federacji Rosyjskiej i Ukrainie. Na wartości zyskują nowe wirtualne waluty, które do czasu przed rozpoczęciem konfliktu były mniej popularne. Nadal kryptowaluta monero pozostaje liderem w zakresie zachowania anonimowości dokonywanych płatności opartych na rozproszonym rejestrze blockchain.