Kolejny atak rakietowy w Kabulu w cieniu rozmów pokojowych w Doha

Daniel Kasprzyk

6 grudnia 2020 Analizy std

Kolejny atak rakietowy w Kabulu w cieniu rozmów pokojowych w Doha

Opracował Daniel Kasprzyk[1]

21.11.2020 r. w Kabulu został przeprowadzony atak rakietowy, którego celem były obiekty położone w tzw. zielonej strefie. Ok. godz. 8.40 z mobilnych wyrzutni rakietowych, które znajdowały się na obrzeżach miasta, zostało wystrzelonych kilka pocisków[2].

Jak podało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Afganistanu, w centrum Kabulu prawdopodobnie uderzyły 24 rakiety. Większość wystrzelonych pocisków tego dnia było skierowanych w zieloną strefę, w której znajdują się w większości budynki mieszkalne, rządowe, małe firmy, szpital, szkoła oraz ambasada Iranu – uderzyła w nią jedna z rakiet. Jak podała w mediach społecznościowych ambasada, atak spowodował zniszczenia, lecz obyło się bez ofiar[3].

Ferdaws Faramarz, rzecznik kabulskiej policji, poinformował w oświadczeniu, że w wyniku przeprowadzonego ataku zginęło 8 ludzi, a 35 zostało rannych. Jak podaje jeden ze świadków z dzielnicy-Share Naw w rozmowie z ,,Polityką”: ,,To wszystko, ci przerażeni ludzie, to miasto przypomina mi dzieciństwo, czasy wojny domowej”[4]. W sieci pojawiło się nagranie pokazujące uciekające w przerażeniu uczennice[5]. Tego samego dnia miały jeszcze miejsce dwie mniejsze eksplozje. Jeden z ładunków wybuchowych zabił funkcjonariusza policji oraz ranił trzech innych[6].

Póki co żadna z grup zbrojnych w Afganistanie nie przyznała się do sobotniego ataku w Kabulu, jednak administracja Afganistanu oskarża o atak talibów. W sprawie zabrał głos Zabihullah Mudżahid, rzecznik talibów. Zapewnił, że atak rakietowy nie jest dziełem bojowników z Emiratu Islamskiego, którzy nie zezwalają na „ślepe” ostrzeliwanie miejsc publicznych. Fakty pokazują jednak coś zupełnie innego. Na przestrzeni ostatnich 6 miesięcy talibowie przeprowadzili 53 zamachy samobójcze i 1250 zamachów bombowych, w rezultacie których zginęło 1210 cywilów, a 2500 zostało rannych[7].

Atak rakietowy miał miejsce kilka godzin przed spotkaniem Mike’a Pompeo, sekretarza stanu USA z negocjatorami talibów oraz rządu afgańskiego w Doha. Spotkanie miało być początkiem dla wznowienia rozmów pokojowych. Jak podaje francuska agencja AFP, sekretarz Stanów Zjednoczonych przybył do Kataru, aby się spotkać z każdą z delegacji z osobna[8].

Talibowie zobowiązali się do zaprzestania ataków na terenach mieszkalnych zgodnie z umową podpisaną 29 lutego 2020 r. po prawie 20 latach wojny. W wyniku tego porozumienia wojska amerykańskie mają opuścić teren Afganistanu w ciągu 14 miesięcy od daty podpisania umowy, zaś talibowie rozpocząć pokojowe rozmowy z rządem afgańskim. Jeśli obie strony dotrzymają swoich zobowiązań, wszystkie siły zbrojne USA opuszczą Afganistan do wiosny 2021 r. Przypuszcza się jednak, że rząd Stanów Zjednoczonych i tak zamierza zostawić w Afganistanie agentów wywiadu, walczących z terrorystami z ISIS i Al-Kaidy. Amerykanie obiecali, że bez porozumienia pokojowego pomiędzy talibami a rządem afgańskim nie wycofają swoich wojsk. Talibowie oświadczyli, że „data i warunki trwałego zawieszenia broni” zostaną ogłoszone wraz z „przyszłą mapą polityczną Afganistanu”[9].

Od początku swojej prezydentury w 2016 r. Donald Trump dążył do wycofania wojsk z Afganistanu. Była to jedna z jego najważniejszych obietnic wyborczych. Obiecał, jak to sam określił zakończyć „wszystkie głupie, niekończące się wojny”. Zbyt szybkie jednak wycofanie wojsk amerykańskich z Afganistanu spowodowałoby przejęcie władzy w kraju przez talibów oraz stworzenie warunków do ponownej budowy obozów szkoleniowych przez terrorystów z Al Kaidy czy ISIS[10].

Podpisanie umowy w lutym spotkało się z falą krytyki ze strony urzędników amerykańskiej administracji[11], którzy twierdzą, że w ostatniej chwili dokonano ustępstw, aby Donald Trump mógł pochwalić się osiągnięciami w polityce zagranicznej oraz złożonymi na początku objęcia swojego urzędu deklaracjami. Mogłoby to pozwolić mu na kolejne zwycięstwo w nadchodzących wyborach w Stanach Zjednoczonych[12].

Podczas tegorocznej konferencji darczyńców w Genewie, która odbyła się 24.11.2020 r., omawiano wsparcie dla Afganistanu. Konferencja odbyła się pod hasłem „Pokój, dobrobyt i samodzielność”. Unia Europejska zadeklarowała pomoc finansową w wysokości 1,2 mld euro, które mają zostać przekazane w latach 2021-2025. Środki te mają wspomóc władze Afganistanu w dalszej poprawie efektywności rządów, ograniczeniu korupcji i poprawie warunków życia Afgańczyków. W sumie od 2002 do 2020 r. Unia Europejska przekazała 5,1 mld euro darowizn na pomoc humanitarną w Afganistanie[13]. W 2011 r. na konferencji w Bonn w sprawie Afganistanu społeczność międzynarodowa zadeklarowała, że do 2024 roku kraj ten osiągnie pełną niezależność. W sumie, dzięki wcześniejszym donacjom różnych państw, rząd Afganistanu otrzymał 31 miliardów dolarów, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz ujednolicić państwo. Tylko w 2016 roku społeczność międzynarodowa zobowiązała się do przekazania kwoty 15,2 mld dolarów amerykańskich[14].

[1] We współpracy ze studentami Grupy 1 kierunku Analityka Bezpieczeństwa Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gnieźnie.

[2] Afganistan: silny ostrzał artyleryjski w Kabulu, „Defence24.pl”, 21.11.2020, https://www.defence24.pl/afganistan-silny-ostrzal-artyleryjski-w-kabulu, 24.11.2020.

[3] S. George, S. Hassan, Atak rakietowy uderza w centrum Kabulu, zabijając 8 osób, „Washingtonpost.com”, 21.11.2020, https://www.washingtonpost.com/world/rocket-attack-kabul/2020/11/21/f5cfffae-2bcd-11eb-92b7-6ef17b3fe3b4_story.html, 24.11.2020.

[4] J. Grondecka, Atak rakietowy na Kabul. Talibowie szykują się do powrotu, „Polityka.pl”, 21.11.2020, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1979810,1,atak-rakietowy-na-kabul-talibowie-szykuja-sie-do-powrotu.read, 24.11.2020.

[5] Kabul attack: Several killed as rockets hit residential areas, ,,Bbc.com”, 22.11.2020, https://www.bbc.com/news/world-asia-55026991, 23.11.2020.

[6] Twenty-three rockets hit Afghan capital Kabul, 8 civilians killed,,, Aljazeera.com”, 21.11.2020, https://www.aljazeera.com/news/2020/11/21/23-rockets-hit-afghan-capital-kabul-civilians-killed, 24.11.2020.

[7] J. Grondecka, Atak rakietowy na Kabul. Talibowie szykują się do powrotu, „Polityka.pl”, 21.11.2020, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1979810,1,atak-rakietowy-na-kabul-talibowie-szykuja-sie-do-powrotu.read, 25.11.2020.

[8] Seria eksplozji w Kabulu na chwilę przed ważnym spotkaniem szefa dyplomacji USA, „Tvp.info”, 21.11.2020, https://www.tvp.info/50904273/afganistan-seria-wybuchow-w-dzielnicy-rzadowej-w-kabulu-atak-przed-spotkaniem-mikea-pompeo-z-talibami-i-afganskim-rzadem, 24.11.2020.

[9] E. Graham-Harrison, D. Sabbagh, A. M. Makoii i J. Borger, US and Taliban sign deal to withdraw American troops from Afghanistan, „The Guardian”, 29.02.2020, https://www.theguardian.com/world/2020/feb/29/us-taliban-sign-peace-agreement-afghanistan-war, 23.11.2020.

[10] Przełomowe porozumienie: USA opuszczą Afganistan, ,,DW.com”, 29.02.2020, https://www.dw.com/pl/prze%C5%82omowe-porozumienie-usa-opuszcz%C4%85-afganistan/a-52589020, 25.11.2020.

[11] Trump wycofuje części wojsk z Afganistanu i Iraku. „Cena zbyt wczesnego wyjścia może być wysoka”, „Tvn24.pl”, 18.11.2020, https://tvn24.pl/swiat/usa-donald-trump-nakazuje-wycofanie-zolnierzy-z-afganistanu-i-iraku-4753506, 26.11.2020.

[12] E. Graham-Harrison, D. Sabbagh, A.M. Makoii i J. Borger, This article is more than 8 months old US and Taliban sign deal to withdraw American troops from Afghanistan, „The Guardian”, 29.02.2020, https://www.theguardian.com/world/2020/feb/29/us-taliban-sign-peace-agreement-afghanistan-war, 26.11.2020.

[13] Wsparcie dla Afganistanu, „Ec.europa.eu”, 25.11.2020, https://ec.europa.eu/poland/news/201124_afghan_pl, 27.11.2020.

[14] S. Z. Langari, Reviev of upcoming Geneva Conference on Afghanistan, „Tolonews.com”, 22.10.2020, https://tolonews.com/afghanistan/brussels-updates/review-upcoming-geneva-conference-afghanistan, 23.11.2020.