Australijscy komandosi mordowali afgańskich cywili i fałszowali raporty

Opracowała: Natalia Płóciniak[1], 25.12.2020 r.

Od czterech lat trwa śledztwo w sprawie zabójstwa 39 Afgańczyków: więźniów, lokalnych rolników i innych osób zatrzymanych przez australijskich żołnierzy, w tym również dzieci. Do zabójstw dochodziło w latach 2015-2019. Generał Angus John Campbell, dowódca australijskiej armii, stwierdził, że wszystkich 39 zabójstw dokonano z premedytacją. Ofiary były bezbronne oraz nie stanowiły dla żołnierzy bezpośredniego zagrożenia. Po dokonaniu zbrodni chcąc ukryć motyw zbrodni, w pobliżu ciał podkładano broń[2]. Miejsce zbrodni przygotowywano tak, by wskazywało na to, że doszło tam do walki. Zabójstwo miało być częścią „rytuału bojowego”: oficerowie sił specjalnych nakazywali żołnierzom niższym stopniem dokonanie zabójstwa. Dzięki temu mogli przypisać na swoje konto pierwsze ofiary śmiertelne[3].

Australijska policja prowadzi śledztwo wobec 19 obecnych i byłych australijskich żołnierzy. Mundurowi mają zbadać, czy istnieje wystarczająco dużo dowodów, by postawić im zarzuty. Jak potwierdził generał Campbell, istnieją wiarygodne informacje, że zbrodni dokonało 25 komandosów w trakcie 23 różnych incydentów. Dowody wskazują, że młodsi żołnierze byli instruowani przez swoich przełożonych, by rozstrzeliwali więźniów z zimną krwią[4].

Kilka tygodni temu ukazał się raport Breretona. W raporcie znalazły się informacje dotyczące dziesiątek dokonanych zabójstw na cywilach oraz więźniach, które zostały celowo zatuszowane. We wszystkich przypadkach raport stwierdza, że ofiary były schwytane i pozostawały pod pełną kontrolą żołnierzy, co gwarantowało im ochronę na mocy prawa międzynarodowego. Patricia Gossman zajmująca się wojną w Afganistanie zaapelowała do innych krajów, które także posiadały jednostki bojowe w Afganistanie, aby te zbadały działania swoich żołnierzy. Wymienia takie kraje, jak Stany Zjednoczone czy Wielka Brytania. Raport Breretona w dużym stopniu zwalnia wyższego rangą dowódcę z konsekwencji popełnionych zbrodni wojennych. Natomiast zrzuca odpowiedzialność za dokonane zbrodnie oraz tuszowanie ich na niższych rangą dowódców, sierżantów oraz kaprali. W celu zbadania wszystkich informacji śledczy musieli przejrzeć 20 tys. dokumentów. Zespół przesłuchał także 423 świadków[5].

Premier Australii podczas rozmowy z prezydentem Afganistanu wyraził „głęboki żal w związku z występkami niektórych żołnierzy w Afganistanie”. Również w imieniu armii przeprosił generał Campbell[6]. Generał opisał, że w jednostce specjalnej SAS u niektórych z komandosów wystąpiło „pragnienie krwi” objawiające się „mordowaniem dla sportu”. Jak przedstawiono w raporcie 19 listopada 2020 r., dowódców traktowano jak „półbogów”, którzy wydawali rozkazy często sprzeczne z prawem i honorem żołnierza. Wskazani w raporcie dowódcy oddziałów SAS uważali, że nie podlegają przyjętym zasadom prowadzenia walki w Afganistanie ze względu na „elitarny charakter” ich oddziałów. Młodzi żołnierze wstępujący do SAS mieli przechodzić krwawe inicjacje polegające na zabiciu bezbronnego człowieka z zimną krwią. Do tego rodzaju inicjacji, która miała dać możliwość członkostwa i przynależności do jednostki, dochodziło zazwyczaj z dala od linii frontu. Mordowani byli najczęściej więźniowie oraz cywile. Do jednej z najgorszych i najbardziej hańbiących zbrodni australijskich oddziałów SAS było zatrzymanie dwóch 14-letnich chłopców i uznanie ich za „sympatyków Talibów”. Komandosi podcięli im gardła, a ich ciała porzucili obok pobliskiej rzeki.

Australijscy żołnierze byli obecni w Afganistanie w ramach prowadzonej od 2001 do 2015 r. operacji Slipper oraz operacji Highroad (od 2015 r.). Z 26 tys. australijskich żołnierzy pełniących służbę w Afganistanie w czasie misji zginęło 41 żołnierzy. Obecnie na tej misji przebywa w Afganistanie 80 członków australijskich sił zbrojnych. Szef Afganistan Research and Evaluation Unit skomentował, iż wyniki śledztwa będą wykorzystywane przez Talibów do działań propagandowych, pomimo iż sami przyczynili się do zabicia 100 tys. obywateli Afganistanu[7].

[1] We współpracy ze studentami grupy 1 kierunku Analityka Bezpieczeństwa Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gnieźnie.

[2] Ch. Knaus, Australian special forces involved in murder of 39 Afghan civilians, war crimes report alleges, „The Guardian”,19.11.2020, https://www.theguardian.com/australia-news/2020/nov/19/australian-special-forces-involved-in-of-39-afghan-civilians-war-crimes-report-alleges, 7.12.2020.

[3] „Rytuał bojowy” australijskich żołnierzy. Raport: zabili 39 jeńców i cywilów, „TVN24.pl”,19.11.2020, https://tvn24.pl/swiat/australia-raport-25-zolnierzy-australijskich-zabilo-z-premedytacja-39-nieuzbrojonych-afganczykow-4754845, 7.12.2020.

[4] Ch. Knaus, Australian special forces…

[5] Tamże.

[6] „Rytuał bojowy” australijskich żołnierzy…

[7] J. Sochaczewski, Australijscy komandosi mordowali afgańskich cywili i fałszowali raporty. Wyniki śledztwa, „National-geographic.pl”, 19.11.2020, https://www.national-geographic.pl/artykul/australijscy-komandosi-mordowali-cywili-dla-sportu-nawet-dzieci, 7.12.2020.